Marcel Oosterveer is burgemeester van jubilerend Waalre
Na een langdurige bestuurscrisis die de dorpse gemoederen aardig had beroerd, koos Waalre met de benoeming van burgemeester Marcel Oosterveer voor ‘een nieuw begin’. De gemeenteraad zocht en vond een verbinder: iemand die naar de toekomst kijkt, maar die wel weet waar het verleden vandaan komt. Zijn bewegingen werden een tijdlang met bovenmatige interesse gevolgd en hoewel de burgemeester de uitdrukking niet kende voelde hij wel dat alle ogen een tijdje gericht waren op ‘Kwatta’. Met de komst van Marcel Oosterveer werd het in de huiskamer van Brainport weer relatief rustig.
Tekst: Karin van Berkel | Foto’s: Juan Vrijdag/DCI Media
Nu, ruim een half jaar na zijn installatie op 1 december 2022, vindt de burgemeester een moment van reflectie wel op zijn plaats: welke inzichten heeft hij opgedaan, wat motiveert, welk gemis ervaart hij en waar liggen kansen en uitdagingen? Marcel Oosterveer blikt kort terug en kijkt vooruit, maar benadrukt in ons gesprek („zeg maar jij”) vooral het belang van bewust leven in de tegenwoordige tijd.
Gepokt en gemazeld in de omgang met centen deed de politicus bestuurlijke ervaring op als statenlid in Brabant en gemeenteraadslid in Eindhoven. De geboren Assenaar (1966) was tot medio vorig jaar in Eindhoven werkzaam als wethouder Financiën. Binnenkort verhuist hij naar Waalre.
In het dorp, dat dit hele jaar groots feestviert vanwege het honderdjarig bestaan, bracht de tot econoom opgeleide burgemeester een deel van zijn jeugd door. Zijn ouders en beste vrienden wonen er nog. Toch is de kleine gemeente aan de meanderende Tongelreep van grotere betekenis geworden dan de zeventienjarige Marcel destijds kon voorzien.
“De rol van de gemeente Waalre in Zuidoost-Brabant is steeds groter geworden. En groeit nog steeds. Waalre staat midden in de samenleving en werkt in regionaal SGE- en MRE-verband intensief samen. Als gemeente hebben we onze inwoners én de internationaal georiënteerde regio dan ook veel te bieden. Vanwege de centrale ligging van Waalre, bovendien middenin het groen, zijn we een zeer aantrekkelijke woongemeente en hebben we ook voor bedrijven een gunstig vestigingsklimaat”, motiveert de burgemeester.
Vanwege de centrale ligging van Waalre, middenin het groen, zijn we een zeer aantrekkelijke gemeente
“Onderdeel uitmakend van Brainport vormt de regio de tweede economie van Nederland. Daar gaan veel uitdagingen mee gepaard: het bedrijfsleven groeit, net als het aantal inwoners. Daardoor moeten er meer woningen komen en zal ook het voorzieningenniveau naar een hoger plan moeten worden gebracht. Dat vraagt veel (economische) veerkracht. Wanneer wij de huiskamer van de Brainportregio willen zijn en blijven dan zullen we, als zelfstandige gemeente, in die samenwerking steeds gemakkelijk benaderbaar moeten blijven én daarbij ons eigen onderscheidende geluid laten horen.”
Samenwerking
In Waalre zelf spelen ook de nodige vraagstukken, want we leven zowel landelijk als regionaal en lokaal in een tijdperk van transformatie. Naast de energietransitie en de zorg is dat duurzaamheid, maar ook ‘jeugd’ is een item.
“Tja, reageert de burgemeester nadenkend, nadat hij eerst wat water heeft gedronken, het is een grote opgave om de jeugd tussen de -pakweg- zestien en 28 jaar te kunnen binden, boeien en houden. Een specifieke invulling is er voor hen niet. Nee, we hebben geen zwembad en nee, we hebben geen middelbare school. Ik zou de jeugd in Waalre heel graag iets concreets willen bieden, maar wat? Wie het weet, mag het zeggen. Zelf ging ik vroeger ook naar Valkenswaard en Eindhoven, hoewel ik op vrijdagavond steevast met vrienden in een lokaal cafeetje zat, waar wij het ook heel gezellig hadden.”
Eindhoven is voor de jeugd in het dorp een hele grote kracht in de regio geworden. De stad heeft, net zoals Amsterdam dat ook heeft, een enorm zuigende werking op jongeren. De verschillen tussen Waalre en Eindhoven kun je uitvergroten, maar wat heb je daaraan? Je kunt, ook hier, beter kijken naar mogelijkheden tot samenwerking. Wat wél kan, is in contact komen met de jeugd.”
Met de basisscholen in de gemeente heeft Marcel Oosterveer afgesproken dat hij jaarlijks een bezoek brengt aan de groepen 7 en 8. „Ik word blij van de onbevangenheid van kinderen en wil graag met hen praten over wat ‘democratie’ is, ‘een gemeente’ en hoe kinderen aankijken tegen een burgemeester.”
De burgemeester zelf was vroeger allerminst een ijverig student: „Alles was leuker dan verplichte tentamens halen. Waar ik tegenaan liep? Ik ben niet zo van het opschrijven; dat lukt mij nooit zo goed. Sommigen zijn van de letters, maar ik word blij van cijfers. Daar ben ik heel goed mee en daar kan ik ook prima over adviseren. Vraag mij wat de wortel uit 32 is en ik ben in mijn element.”
Zingeving
De burgemeesterspost in Waalre is Marcels eerste. Het is geen beroep an sich, meent hij na enige aarzeling: „Je bént burgemeester, maar wordt het je ook gegund? Persoonlijk ervaar ik het burgemeesterschap als een roeping, ik ben een bruggenbouwer en daar zit geen politieke ideologie achter. Ieder mens heeft een eigen stijl; zo ben je een beetje geboren. Als burgemeester kun je niet iemand anders zijn dan wie je bent. Dat is niet te doen. Ik wil er zijn voor de inwoners, zie graag dat mensen in verbinding met elkaar zijn. Ik ben duidelijk, luister en huil en lach met hen mee. Het burgemeesterschap komt niet met een bepaalde opgave en mijn taak zie ik niet als eindig: je bent nooit ‘klaar’, want er zijn altijd nieuwe verbindingen te maken. Het geeft zin aan mijn bestaan.”
Ik wil er zijn voor de inwoners, zie graag dat mensen in verbinding met elkaar zijn. Ik ben duidelijk, luister en huil en lach met hen mee
Zingeving geeft energie en een doel aan het leven. Het is zoeken naar betekenis: het is meer willen en minder moeten. Marcel Oosterveer is door zijn ouders Lutheraans opgevoed. Lutheranisme is, samen met het calvinisme, de belangrijkste stroming binnen het protestantse christendom. Verbinding zoeken met de gemeenschap is een groot goed en hoewel de Lutheraan niet echt praktiserend is, zoekt ook de burgemeester antwoorden.
„In 2018 werd ik slechtziend en aanvankelijk zocht ik naar de ‘waaromvraag’. Ik zie nog voor zeven procent. Daar heb ik het mee te doen. Mijn visuele handicap zet ik in voor een groter goed. Als één van de twee ambassadeurs Digitale Toegankelijkheid, reis ik ons land door om bestuurders te wijzen op het belang ervan. Zo wil ik gemeenten op weg helpen daadwerkelijk toegankelijk te zijn.”
Er zijn in Nederland zoveel mensen die problemen hebben met het lezen, begrijpen en gebruiken van websites. Denk aan ouderen die de mist ingaan bij het maken van afspraken via de computer of aan jongeren die (nog) niet zo taalvaardig zijn.
Op het gemeentehuis zijn al veel mensen naar me toegekomen die hun ervaringen met mij willen delen. Ze hebben veel tegenslagen gekend, willen hun ei kwijt en gewoon gehoord worden. Het zijn inwoners die letterlijk belemmeringen en drempels ervaren. Wat ik daar concreet aan doe? Onlangs ben ik voorgedragen als nieuwe voorzitter voor de Vereniging Onbeperkt Lezen, de rechtsopvolger van De Nederlandse Luister- en BrailleBibliotheek, ook belangenbehartiger van de vereniging van leesgehandicapten. Over de vragen die ik krijg, ga ik in discussie met, onder meer, softwareleveranciers. Ach, natuurlijk ben ik die oogziekte en het gepraat erover wel eens zat, maar inmiddels geloof ik dat ik mijn zichtbeperking heb gekregen met een reden.”
Ach, natuurlijk ben ik die oogziekte en het gepraat erover wel eens zat, maar inmiddels geloof ik dat ik mijn zichtbeperking heb gekregen met een reden.
Slimme regio
Het speelveld van de burgemeester is op veel fronten in beweging. De regio waarin Marcel Oosterveer nu burgemeester is, heeft veel drama gekend. Denk aan het faillissement van DAF en het vertrek van Philips. Door intensieve samenwerking in Zuidoost-Brabant werd de economische malaise het hoofd geboden en dankzij de triple helix – de bijzondere samenwerking tussen overheid, onderwijs- en kennisinstellingen- en bedrijfsleven – is Brainport een wereldwijd succesverhaal.
„Door samen te werken in deze hele slimme regio kwam de eerste quantum beveiligde videoverbinding tot stand en de commerciële zonneauto. Uniek en niet te kopiëren. Zwolle, Amersfoort: ze hebben het geprobeerd, maar de regionale geschiedenis en de achtergrond van de mensen is zó anders. Ook zie ik dat in steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag niet gebeuren. Daar moet de grote stad het zelf maar uitzoeken; hier doen we dat samen. En dat brengt voorspoed voor iedereen in de regio. Dat maakt overigens ook de discussie over brede welvaart interessant. Daar wil ik het nog wel eens over hebben. In Waalre laten wij binnen de regionale samenwerking ondertussen ons eigen geluid horen. Dat vinden we misschien, heel calvinistisch, normaal, maar daar mogen we ook heel trots op zijn.”
