Ik sta vaak langs het veld als jeugdcoach. En eerlijk: ik leer daar minstens zoveel als de kinderen. Over mijzelf, over anderen en vooral over het hebben van een ‘sportmentaliteit’. Want die mentaliteit om door te zetten, om samen te werken en om je plek te vinden, is niet iets dat we nog vanzelfsprekend lijken mee te geven aan onze kinderen.
Voor mij gaat sportmentaliteit over drie dingen. Doorzetten als het moeilijk wordt. Niet stoppen bij de eerste tegenslag maar leren dat falen onderdeel is van vooruitgang. Ten tweede: accepteren dat je niet altijd de beste bent. Er is altijd iemand sneller, sterker of slimmer. Dat is niet het einde maar juist een kans om te leren. En dan is er nog het begrijpen dat succes gedeeld is. Je wint niet in je eentje. Je wint omdat je samen een bijdrage levert die ertoe doet: groot of klein.
En juist daar wringt het vaak. Kinderen kijken naar selecties, naar wie in welk team zit, naar de vraag of ze wel of niet meetellen. En als coach zie ik hoe zwaar die vraag soms weegt. Niet omdat het kind er zelf altijd kapot aan gaat (vaak pakken ze het sneller op dan wij denken) maar omdat ouders moeite hebben met het accepteren dat hun kind niet altijd in het hoogste team belandt.
Ouders zien een afwijzing vaak als een oordeel over henzelf. Alsof de waarde van hun kind, en indirect van henzelf, wordt afgemeten aan een selectie. Het resultaat: frustratie langs de lijn, druk op kinderen en soms een sportervaring die meer over ego’s gaat dan over ontwikkeling. En ik? Ik loop daar zelf ook in vast. Soms wil ik te snel, soms leg ik de lat te hoog, soms verlies ik ook de blik op plezier. Maar steeds kom ik terug bij die kern: sportmentaliteit. Die gaat niet over het winnen van vandaag maar over het leren omgaan met het leven van morgen. Doorzetten. Verliezen dragen. Samen sterker worden.
Dat is de waarde van sport. Niet het kampioenschap van dit jaar maar de karaktervorming die kinderen hun hele leven meedragen. En misschien is dat wel de grootste uitdaging voor ons als coaches en ouders: onze kinderen de ruimte geven om die mentaliteit zelf te ontdekken, zonder dat wij ons er te veel tegenaan bemoeien.
Sportmentaliteit is niet vanzelfsprekend. Maar het is misschien wel het mooiste cadeau dat sport te bieden heeft. Wat denk jij?
Jochem Goedhals
sociaal gedreven aanjager
