Het GBBV (Gezond Brainports Boeren Verstand) van Wim en Kay
De hele wereld komt naar Nederland voor land- en tuinbouwinnovatie en om de kunst van het boeren af te kijken. Vlak daarin de Brabantse Brainport niet uit. De slimme metropoolregio heeft tenslotte niet alleen de meeste patenten per vierkante meter, maar herbergt ook de meest efficiënte voedselproductie per vierkante meter. Daarom gaat FRITS met boerenclub ZLTO de boer op om het GBBV in de praktijk te peilen bij de boer en de nerd.
Een zware hagelstorm in 2016 vernielde in één klap alle kassen van Wim Peters Kwekerijen in Someren. Maar deze ramp bood ook nieuwe kansen: Peters bouwde zijn bedrijf opnieuw op met de ambitie om de meest innovatieve, duurzame en toekomstbestendige tomatenteler van Europa te zijn. De Philips LED-belichting van Signify speelt daarbij een belangrijke rol.
Tekst: Bart Assies, Hanneke van den Nieuwenhof | Foto’s: Juan Vrijdag/DCI Media
Wim Peters stamt uit een oude tuindersfamilie uit Den Haag. Zijn grootvader en zijn vader zaten daar al in de glastuinbouw, wat Peters de derde generatie maakt. Toen de kassen in Den Haag moesten wijken voor woningbouw, besloot Peters naar Noord-Brabant te verkassen.
Gezien zijn vrouw uit Asten komt, kende hij de omgeving en kon vrij makkelijk grond verwerven op de Kievitsakkers in Someren. We schrijven 2002. Inmiddels is het bedrijf, mede door overnames, uitgegroeid tot een totale oppervlakte van 31 hectare. „Wim Peters Kwekerijen is een echt familiebedrijf”, aldus een trotse Peters. „De vierde generatie dient zich aan. Mijn kinderen – tussen de 22 en 27 jaar oud – zijn alle drie geïnteresseerd in het bedrijf. Die aanstormende generatie is voor ons een belangrijke drijfveer om zo innovatief en duurzaam mogelijk te zijn.”
Wim Peters Kwekerijen
Wim Peters Kwekerijen is een innovatief en onafhankelijk glastuinbouwbedrijf dat tomaten teelt, verpakt en verkoopt vanuit Someren op ruim eenendertig hectare voor de (inter)nationale markt. Het bedrijf wil op een zo duurzaam en innovatief mogelijke manier tomaten telen, verpakken en verkopen aan de (inter)nationale markt om een bijdrage te leveren aan de behoeften van de klant. Kwaliteit, langdurige en eerlijke relaties staan hierbij centraal.
Lichtgat
In 2013 introduceerde Peters de eerste LED-belichting in zijn kassen. „Wij wilden het jaar rond kunnen telen om zo aan de toenemende vraag van retailers te voldoen. Zij willen het hele jaar door dezelfde tomaten in de schappen. Met belichting kun je dat bereiken: daarmee kun je het ‘lichtgat’ in de winter vullen. Maar met de traditionele hogedruk natriumlampen kost dat een vermogen omdat ze zeer veel stroom verbruiken.”
Een bedrijfsleider attendeerde Peters op de mogelijkheden van LED-belichting – toen nog een vrij nieuw fenomeen. Hij was naar een presentatie van Philips geweest en was heel enthousiast. Peters: „Ikzelf moest enig scepsis overwinnen: een nieuwe techniek? Had die zich dan al bewezen? Maar de man bleef aandringen en uiteindelijk ben ik ook naar een presentatie gegaan en raakte overtuigd.”
Op een oppervlak van drieënhalve hectare experimenteerde Peters met de eerste LED-toepassing, toen nog in combinatie met de traditionele belichting. Toen drie jaar later een desastreuze hagelbui al zijn kassen vernielde, besloot Peters helemaal over te stappen op LED-belichting, wat ten opzichte van de oude natriumlampen een besparing van zo’n vijftig procent op de energierekening oplevert.
LED-belichting geeft ten opzichte van de oude natriumlampen een besparing van zo’n vijftig procent
Innovaties
Vanaf dat moment is Signify, voormalig Philips Lighting nauw betrokken bij de innovaties bij Wim Peters Kwekerijen. Kay Rauwerdink werkt bij Philips Horticulture LED Solutions, het onderdeel van Signify, dat zich bezighoudt met LED-belichting voor de tuinbouw.
Hij ziet Wim Peters Kwekerijen als een voorbeeld voor de hele branche. „Op onze afdeling in Eindhoven werken ongeveer honderd mensen voor ontwikkeling, marketing, productie en verkoop van LED-systemen. Wij zijn geen grote afdeling binnen Signify, maar we groeien snel. Onze producten worden nog steeds verkocht onder de naam Philips vanwege de herkenbaarheid.”
Hij benadrukt wat de introductie van LED-belichting voor de glastuinbouw kan betekenen: „Nederland telt ongeveer 1.850 hectare tomatenteelt in kassen. Acht- à negenhonderd hectare daarvan is nu belicht met oude inefficiënte hogedruk natrium lampen. De laatste tweeënhalf jaar wordt versneld overgestapt op LED. De Nederlandse overheid heeft in 2015 de klimaatovereenkomst van Parijs ondertekend waarin afspraken zijn gemaakt over het omlaag brengen van de CO2 uitstoot. Er is geen wetgeving op dit gebied, maar het overstappen naar LED-belichting wordt wel gestimuleerd met subsidies. Zeker met de hoge energieprijzen is de terugverdientijd daarmee heel kort.”
Signify
Signify is wereldleider in verlichting voor professionals, consumenten en verlichting voor het Internet of Things. Dankzij energiezuinige verlichtingsproducten, -systemen en -services genieten klanten van superieure lichtkwaliteit, leven mensen veiliger en comfortabeler, werken bedrijven efficiënter en productiever en zijn steden leefbaarder. Met een omzet in 2022 van 7,5 miljard euro, ongeveer 35.000 werknemers en een aanwezigheid in meer dan 70 landen, benut Signify het buitengewone potentieel van licht voor een duurzame wereld en om de kwaliteit van het leven van mensen te verrijken.
Alles aanwezig
Signify werkt over de hele wereld. Nederland en België zijn met zesduizend hectare hightech kassen voor de groententeelt wereldwijd groot en belangrijk: Canada, de VS, Rusland en China hebben samen evenveel hightech kassen. Rauwerdink: „Wij produceren hier heel veel tomaten en exporteren daar het grootste deel van. Omdat we zoveel glastuinbouw hebben, is er ook veel kennisontwikkeling in Nederland over efficiënt telen. Denk daarbij aan het verminderen van de energie input, lichtspectrum, het gebruik van substraten, et cetera.”
Hij noemt HAS in Den Bosch, Wageningen University & Research en verschillende onderzoekscentra. Maar vlak het onderzoek in eigen huis bij Signify niet uit! Bijvoorbeeld naar licht- en plantinteractie. Rauwerdink: „Alle partijen zijn in Nederland aanwezig om een hightech kas te bouwen en in te richten, er wordt samengewerkt en kennis gedeeld waardoor je wereldwijd turnkeyprojecten kunt afleveren. Bij opdrachten gaan wij met de telers aan tafel en kijken naar hun bedrijfsvoering. Onze plantspecialisten helpen bij het maken van de juiste keuzes in belichting. We maken een lichtplan: waar moeten de lampen komen te hangen, waar de bekabeling. Peters was een van de eersten die op grote schaal LED-belichting in zijn kassen toepaste. Hij is altijd nieuwsgierig naar nieuwe dingen en wil ze uitproberen. Zo helpt hij ons verder, en wij hem. Een win-winsituatie!”
Een voorbeeld van dergelijke innovaties is het besluit om bij de herbouw de kassen te verhogen van vijf naar zeven meter, om zo de luchtcirculatie te verbeteren en oververhitting op dagen met veel zonneschijn tegen te gaan.
Ambassadeur
Sinds de nieuwe kassen in 2017-2018 in gebruik zijn, komen veel telers vanuit de hele wereld naar Nederland om kennis op de doen en te leren van de ervaringen van hun Nederlandse collega’s. Maar ze komen ook om producten te kopen: Wim Peters Kwekerijen is voor Signify een echt visitekaartje! „Potentiële klanten nemen we graag hier naartoe”, aldus Rauwerdink. „Het is voor ons superbelangrijk om zo’n ambassadeur te hebben een voorloper die uit eigen ervaring kan uitleggen wat de toegevoegde waarde is van het gebruik van LED belichting.”
Ontwikkeling
Ondertussen gaat de ontwikkeling van Wim Peters Kwekerijen gestaag door. Per 1 januari 2022 heeft het bedrijf de verkoop van tomaten in eigen hand genomen. „Een logische stap in de ontwikkeling van ons bedrijf. We willen meer kansen pakken en klantgericht produceren”, vertelt Peters enthousiast.
„Onder de merknaam ‘Wim Peters Kwekerijen’ brengen we nu verschillende soorten tomaten op de markt, zoals de Umami, een knapperige Cherry trostomaat met een dieprode kleur, of de Autenta, een zogenaamde Coeur de Boeuf tomaat met een bijzondere vorm en smaak. De vrucht rijpt vanuit het hart naar buiten. Deze tomaat wordt groen geoogst. Lekker om te vullen, maar ook heerlijk in een salade.”
De Autenta wordt groen geoogst. Lekker om te vullen, maar ook heerlijk in een salade
In het totaal verbouwt Peters momenteel zeven tomatenrassen in zijn kassen. „De eigenmerken beslaan een derde van de omzet, de rest is contractteelt. Private Label contractteelten blijven onze focus hebben. We staan daarin open voor exclusievere rassen zoals de San Marzano, die in de Italiaanse keuken favoriet is.” En zo blijft Wim Peters Kwekerijen de meest innovatieve, duurzame en toekomstbestendige tomatenteler van Europa!