Van de negen grootste steden in Nederland geeft de gemeente Eindhoven na Enschede het minst uit aan cultuur. En wel 132 euro per inwoner (gemeten in 2017). Met 210 euro per inwoner geeft Utrecht geeft het meeste uit. Die 132 euro is veel te weinig vinden 35 culturele instellingen in de stad. Zij menen dat de culturele ambitie van Eindhoven geen gelijke tred houdt met die op het gebied van techniek, design en kennis.
Dat schrijven de instellingen, waaronder Muziekgebouw, Parktheater, Effenaar, Van Abbemuseum, Centrum voor de Kunsten, bibliotheek, in het ‘Cultureel Manifest Eindhoven’. Zij vinden dat er in de afgelopen jaren via bezuinigingen genoeg is ingeleverd. De kritieke ondergrens is bereikt, en hier en daar zelfs overschreden. De toekomst van cultuur in Eindhoven wordt serieus bedreigd. De achterstand moet NU worden gerepareerd en ingehaald, bijvoorbeeld door een faire indexatie van het cultuurbudget over de afgelopen acht jaar.
De reden voor het pamflet is het nieuwe cultuurbeleid dat de gemeente voor 2021-2024 gaat vaststellen. De instellingen zouden hieraan graag een constructieve bijdrage leveren. Daarvoor kiezen ze vooralsnog voor de koninklijke weg. En wel via de oproep tot dialoog. Om alvast voor het broodnodige maatschappelijke (en dus politieke) draagvlak te zorgen, verspreiden de instellingen pamfletten.
Voor de goede verstaander barst de pamfletten van de onverholen kritiek. Zo schrijven de ondertekenaars over de Stichting Cultuur Eindhoven, die namens de gemeente de subsidies verdeelt, dat ze ook hier graag ‘vanuit gelijkwaardigheid de dialoog aangaan. Met een stichting die streeft naar onafhankelijke kwaliteitsbeoordeling en geobjectiveerde, consequente en transparante keuzes. Met een heldere subsidiestructuur en transparante voorwaarden die rekening houden met lange-termijnverplichtingen (waaronder huisvesting) en een fair inkomen voor culturele professionals’. Zo!
Het mag geen geheim heten dat het cultuurbeleid van de gemeente Eindhoven tot het nodige afgrijzen leidt. Juist vooral ook binnen Brainport. Vaak wordt er gewezen naar de hightech bedrijven die miljoenenwinsten maken. Zij moeten de helpende hand uitsteken. Het bedrijfsleven is overtuigd van een bloeiend cultureel leven als voorwaarde voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Niemand zit te wachten op een Muziekgebouw op het niveau van de Keuken Kampioendivisie.
Maar eerst moet de gemeente over de brug komen, is de communis opinio. Daar is jarenlang bezuinigd en niet geïndexeerd. Het bestuur moet eerst de eigen rotzooi opruimen. Bedrijven willen niet storten in een bodemloze put. En het gaat niet meevallen, want de coalitiepartijen houden elkaar in een ijzeren wurggreep, kijk alleen maar naar de discussie over het Muziekgebouw. Zolang het grote belang stadsbreed niet onder ogen wordt gezien, zal er nog menig pamflet moeten worden gedrukt. Ik ben benieuwd of de toon even constructief blijft als in de eerste twee.
Hans Matheeuwsen
Uitgever/hoofdredacteur FRITS Magazine
