Even nog werd overwogen om aan de nieuwe posten de titel van ‘stadssecretaris’ te verbinden. Sommigen verbeterden dat ogenblikkelijk. Bedoelde men misschien ‘staatssecretaris’: een gemeentelijke pendant van de Haagse onderminister. “Secretaris” werd al snel doorgehaald. De verwarring zou alleen nog maar verder toenemen. Het geeft aan hoe ondoordacht de keuze eigenlijk is.
Er werd trouwens ook gesuggereerd dat het slechts een ‘excuustruus’ was om coalitiepartijen tevreden te stellen. Er waren te weinig wethoudersposten te vergeven. Daarom was de stadsgezant bedacht. Om alle partijen te vriend te houden. Een ingezonden brief in het Eindhovens Dagblad vormde de eerste publieke rimpel. Verontwaardigde raadsleden(!) grepen hun kans om vanuit genderperspectief hun boosheid te ventileren. Áls er dan al ‘stadsgezanten’ moesten komen, dan geen taalgrappen waardoor vooroordelen worden bevestigd. Het gaat om een serieuze aangelegenheid, aldus de verenigde volksvertegenwoordigers. De twee onlangs benoemde stadsgezanten in het Eindhovense gemeentebestuur zijn vrouwen.
De stadsgezant heeft de Grote van Dale nog niet gehaald. Maar dat zal niet lang duren. Vernieuwingsgezind Eindhoven heeft dit woord met trompetgeschal aan de politieke taalschat toegevoegd. Over de betekenis kunnen we gelukkig nog vrolijk disputeren.
Want: hoe ingewikkeld kun je het maken? Ambtenaren met zichtbaar politiek profiel en bijbehorende taken de straat opsturen? En hoe gaat dat eigenlijk in de collegevergaderingen? Mogen de stadsgezanten daaraan deelnemen, als gast, of toch als pseudo-wethouder. Fungeren ze politiek(!) als dé ‘breekijzers’? Zonder dat zij daarover zelf verantwoording kunnen afleggen in de gemeenteraad? Juridisch een novum, maar een slimme vondst?
Kersverse wethouder Mieke Verhees (PvdA) pareerde alle vragen door op voorhand haar solidariteit met de gezanten uit te spreken. Mocht de gemeenteraad ernstige bezwaren aantekenen bij het functioneren van een gezant, dan neemt zíj daarvoor de politieke verantwoordelijkheid en treedt af. In zo’n geval zijn we dus in één klap én de stadsgezant én de wethouder kwijt. Vreemde constructie.
De gezanten worden geacht ‘…een doorbraak of versnelling voor elkaar te krijgen op complexe maatschappelijke opgaven…’. Dat is bij uitstek een taakomschrijving die past bij klussen op het bordje van een échte wethouder.
Een vermoeiende klus wordt het: stadsgezant. Door iedereen met vragen worden bestookt over status, bevoegdheden en nog meer van die omweggetjes waardoor daadkracht stevig kan worden gefrustreerd. De komende jaren zal moeten blijken of het Eindhovense stadsbestuur aan waarde wint met de stadsgezant. Afspraak: een ‘vinkje’ volgt zodra de doorbraak of de versnelling op straat zichtbaar wordt.
