Terwijl big tech steeds verfijnder wordt in het claimen van onze aandacht, zet een jonge ontwerper de tegenbeweging in. Noortje van Velzen won afgelopen week de Social Design Talent Award 2025 met The Digital Detoxery, een afstudeerproject dat de donkere kant van sociale media tastbaar maakt. De prijs, uitgereikt door de gemeente Eindhoven, is meer dan een erkenning: met 10.000 euro ontwikkelbudget en professionele begeleiding krijgt ze de kans haar concept verder te brengen.
Ontwerp als maatschappelijke interventie
Van Velzen, afgestudeerd aan TU/e Industrial Design, koos bewust voor een gevoelig thema. Haar onderzoek naar de impact van sociale media op jonge vrouwen resulteerde niet in een app of een campagne, maar in een conceptuele ‘detoxkliniek’ die de problematiek letterlijk ruimte geeft. Het project functioneert als een soort spiegelbeeld van de mechanismen die platformen als Instagram en TikTok inzetten, maar dan omgekeerd, gericht op bewustwording in plaats van verslaving.
De jury, onder voorzitterschap van wethouder Saskia Lammers, was unaniem: “Het project maakt een gevoelig onderwerp op een tastbare en respectvolle manier bespreekbaar.” In een tijd waarin discussies over screentime en digitaal welzijn steeds urgenter worden, raakt The Digital Detoxery een zenuw.
Samenkomst
De uitreiking vond plaats tijdens een ondernemersontbijt in de Paterskerk DOMUSDELA; een bewuste keuze. De Social Design Talent Award draait namelijk niet alleen om het eren van talent, maar ook om verbinding. “Social designers, bedrijven en maatschappelijke partners verrijken elkaar,” benadrukte Lammers. “Waar ondernemers denken in haalbaarheid en financiële kaders, schetsen designers nieuwe vergezichten.”
Die combinatie van visionair denken en pragmatisch uitvoeren is precies waar het in Eindhoven om draait. De stad positioneert zich steeds nadrukkelijker als broedplaats voor design met impact. Niet het soort design dat vooral mooi is, maar design dat maatschappelijke vraagstukken adresseert.
Een platform voor de volgende generatie
Naast Van Velzen waren er drie andere finalisten: Jade le Ray, Benjamin Onno Dikmans en Roosmarijn Ovaa. Zij ontvingen elk een voucher van 1.000 euro voor ondernemersworkshops bij Performance College, wat een waardevol startkapitaal is voor pas afgestudeerden die de brug tussen ontwerp en markt moeten overbruggen.
De award staat open voor afgestudeerden van Sint Lucas, TU/e Industrial Design, Design Academy en het Summacollege in Eindhoven, op voorwaarde dat hun werk maatschappelijke relevantie heeft. Duurzaamheid, inclusie, wonen, mobiliteit, zorg. Het zijn stuk voor stuk vraagstukken die volgens de gemeente om frisse perspectieven vragen.
Voor Van Velzen breekt nu een cruciale fase aan. Met haar prijzengeld en het begeleidingstraject van Talenthub Design to Market kan ze The Digital Detoxery doorontwikkelen. Of het concept uitgroeit tot een daadwerkelijke interventie, een expositie of een bredere beweging, moet nog blijken. Maar de boodschap is alvast luid en duidelijk: we moeten kritischer nadenken over onze relatie met tech. En soms is een goed ontwerp de beste manier om die conversatie op gang te brengen.
